اثر سویای اکسترود شده بر عملکرد گوساله های هلشتاین شیری مصرف کننده ی علوفه تحت تنش سرمایی

مطالعه حاضر با استفاده از چهل و پنج گوساله نر هلشتاین (5/0 ±42 کیلوگرم) در قالب طرح کاملا تصادفی با تیمارهای : 1) خوراک آغازین بدون سویای اکسترود (شاهد) ، 2) خوراک آغازین+ 25% سویای اکسترود جایگزین کنجاله سویا و 3) خوراک آغازین+ 50% سویای اکسترود جایگزین کنجاله سویا بود. خوراک ها از نظر پروتئین و چربی تقریبا یکسان و دارای 15% علوفه یونجه بود.گوساله ها با شیر کامل به مقدار 10 درصد وزن بدن (5 لیتر در روز) تغذیه شدند و در سن 56 روزگی از شیر گرفته شدند. همه گوساله ها به آب و خوراک خوراک آغازین دسترسی آزاد داشتند. میانگین دما و رطوبت نسبی به ترتیب در طول روز 4 ±24/6 درجه سانتیگراد و 15 ±56 درصد و در طول شب 5/0 ±89/1 درجه سانتیگراد و 6 ±71 درصد بود. در نتیجه گوساله ها در شرایط تنش سرمایی قرار داشتند. داده های مصرف خوراک به طور روزانه و متوسط افزایش وزن بدن و بازده خوراک به طور هفتگی ثبت و محاسبه می شد. نمونه گیری ها از مایع شکمبه توسط پمپ وکیوم و لوله مری در سن های 35، 56 و 70 روزگی انجام گرفت. آنالیز آماری داده ها نشان می دهد که مصرف خوراک بین گروه های آزمایشی تفاوت معنی داری دارد، به طوری که گروه شاهد قبل از شیرگیری از لحاظ عددی و نیز در کل دوره از لحاظ آماری، مصرف خوراک بیشتری نسبت به دیگر تیمارها داشته است (05/0> p)، و گوساله های دریافت کننده 50 درصد سویای اکسترود، کمترین مصرف خوراک را داشتند (05/0> p). متوسط افزایش وزن روزانه و بازده خوراک تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. امتیاز مدفوع و تشخیص بیماری ها برای پنومونی، اسهال و نفخ به صورت روزانه مورد ارزیابی قرار گرفت. تیمار 50 درصد سویای اکسترود دارای بالاترین نفخ بود (05/0> p). در اندازه گیری فراسنجه های اسکلتی شاخص هایی مانند: طول بدن، دورسینه و دورشکم در 56 و 70 روزگی بین تیمارها تفاوتی وجود نداشت. ارتفاع کپل و جدوگاه در 70 روزگی و همچنین عمق کپل در 56 روزگی تحت تاثیر تیمارها قرار گرفت (05/0> p) بطوریکه در تیمار حاوی 50 درصد سویای اکسترود، بالاترین بود. غلظت کل اسیدهای چرب فرار تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفت. قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی و پروتئین خام در بعد از شیرگیری تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند(05/0> p) و در تیمار شاهد پایین ترین بود. ph مدفوع و دمای رکتوم تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفتند. نتایج نشان می دهند، تلفیق سویای اکسترود به عنوان منبع پروتئینی جایگزین در خوراک خوراک آغازین در شرایط تنش سرمایی، اثر مثبتی بر عملکرد گوساله های هلشتاین در بعضی از موارد فراسنجه های اسکلتی و قابلیت هضم مواد مغذی، داشت و در عین حال هزینه های درمان نفخ و افزایش قیمت خوراک را بر دامدار تحمیل می کند. پس بهتر است از سطوح پایین تر سویای اکسترود (25%) در شرایط تنش سرمایی در خوراک آغازین استفاده شود.